Ing. Anne-Marie T.M. Oudejans
Zonder afbreuk te willen doen aan de waarden en
uiteindelijke waarde en noodzaak van zonne- en windstroom vraag ik mij wel af
of er niet een veel te zwaar zware accent tegen kolenstroom wordt gelegd.. Zijn
de protesten en (bezettings) akties bij bijvoorbeeld de Duitse bruinkoolwinningen wel helemaal terecht en niet gebaseerd op veel te eenzijdige gronden???
Is de totale voetafdruk van “kolenstroom” wel
zo groot ten opzichte van die van zonne- en windenergie?.
De techniek is nu nog in ontwikkeling maar uiteindelijk kan
de huidige olifantspootafdruk van de kolenstroom in de toekomst geheel worden
verwijderd en zelfs (bijna) geheel worden vervangen door een duurzame
(koolstof)kringloop.
Er wordt momenteel namelijk gewerkt aan een ontwikkeling waarbij
de CO2 uit de centrales niet langer de lucht in geblazen wordt maar opgevangen
en met behulp van algen weer omgezet in biomassa voor brandstof. Hoewel in de
kinderschoenen; deze technieken worden al op semi-technische schaal
uitgevoerd.
Net als de koolstofkringloop zijn ook voor wind- en zonnestroom zowel de
technische verbeteringen als de economische haalbaarheden nog volop in
ontwikkeling. (Waarbij moet worden aangetekend dat voor zonne- en windstroom
deze ontwikkelingen zwaar worden gesubsidieerd.)
Waarom wordt de tijd wel gegund voor de ontwikkeling van
zonne- en windstroom maar niet voor de ontwikkeling van de koolstofkringloop.
Ja en wind- en zonnestroom lijken wel zo mooi schoon en ogenschijnlijk doen zij
nauwelijks of geen beroep op de
grondstoffen in de aarde.
Maar
Hoe groot is bijvoorbeeld de werkelijke voetafdruk van de
winning van de grondstoffen voor bouw en
onderhoud van windmolens? Daarbij denk ik vooral ook de zogeheten “Lanthaniden”
of “Zeldzame Aardmetalen”, die voor de spoelen in de moderne turbines
onontbeerlijk zijn. Zowel de winning van de ertsen als wel het daarop volgende hieruit
vrijmaken van de metalen schijnen nu nog zeer energierovend en milieubelastend
te zijn. Ontwikkelingen ter verbetering van deze processen zijn volop in
ontwikkeling.
En wat betreft de zonnepanelen: Wat is er allemaal nodig
voor het fabriceren daarvan en hoe worden die materialen verkregen? Behalve het
silicium, dat uit een bepaald soort zand wordt gewonnen, zijn er ook bepaalde
chemische elementen nodig, die in dat silicium moeten worden verwerkt.
Is het bovendien ook al bekend hoe (straks) de afgedankte
windmolens en zonnepanelen moeten worden (her)verwerkt, wat zal daarvan de
belasting van het milieu zijn en hoeveel energie daarvoor nodig zal zijn?
Met bovengenoemde toekomstige koolstofkringloop worden
so-wie-so twee vliegen in één klap geslagen: Niet alleen de CO2 uitstoot en dus
de invloed op het klimaat maar ook het delven van kolen zal hiermee hiermee
sterk worden verminderd. (Naar mijn mening zal ook de meest fervente
“kolenboer” niet (kunnen) ontkennen, dat er eens een einde aan de winning van
kolen zal komen. Al was het alleen maar omdat ze te diep zitten of om andere
redenen niet te winnen zijn)
Omdat geen enkele kringloop geheel sluitend is, zullen er
altijd nog wel wat kolen nodig zijn om de kringloop aan te vullen. Deze
hoeveelheid zal – naarmate de techniek vordert –uiteindelijk slechts een
fractie bedragen ten opzichte van het kolengebruik van nu.
Verder is bekend verondersteld dat voor de omgeving en het
landschap de impact tgv winning van kolen door recultivering nagenoeg geheel
teniet kan worden gedaan.
Bij een energievoorziening door windmolens zal langdurig en misschien zelfs wel
definitief een zeer dominante invloed op de (woon)omgeving en het landschap
bestaan
Tenslotte: Ik ben hier voor het gemak ervan uit gegaan, dat
de opwarming van de aarde inderdaad veroorzaakt wordt door de CO2, afkomstig
van menselijke activiteit en ga ik voorbij aan het feit dat de klimaatgeleerden
zelf het hier geheel nog niet over eens zijn )
Afb: Wikimedia Commons
